با توجه به حساسیت بسیار زیاد انتقال بیمار از محل حادثه به مراکز درمانی، یک مجموعه استاندارد منسجم برای خودروهای امدادی و اجزای آن‌ها، توسط مسئولین ذی‌ربط تهیه و تنظیم شده است.

شرکت رمزآسا تولید‌کننده انواع خودروی آمبولانس، اتوبوس آمبولانس و همچنین تامین‌کننده تجهیزات پزشکی آمبولانس به عنوان یک شرکت برتر وظیفه خود می‌داند تا در کنار ارائه خودرو‌ها و تجهیزات پزشکی پیشرفته، آمبولانس‌های خود را مطابق با استاندارد ملی تجهیز کند. در این مطلب از رمزآسا همراه ما باشید تا شما را با استانداردهای ضروری برای تجهیز آمبولانس آشنا کنیم.

استاندارد ملی آمبولانس

 استاندارد ملی آمبولانس، خودروهای پزشکی و تجهیزات موجود در آن‌ها، بر اساس استاندارد اروپایی EN1789 تدوین شده و مطابق با مقررات اعضای کمیسیون فنی تدوین استاندارد که متشکل از کارشناسان سازمان استاندارد ایران، کارشناسان سازمان اورژانس کشور، امداد و نجات جمعیت هلال احمر، دانشگاه‌های علوم پزشکی و نمایندگان شرکت‌های تولیدکننده آمبولانس هستند، مورد هماهنگی قرار گرفته است. این استاندارد به الزامات ابعادی، پزشکی، بهداشتی و ایمنی آمبولانس می‌پردازد.

استاندارد ملی برای آمبولانس، جزء استانداردهای اجباری است؛ یعنی تمام خودروهای آمبولانس تولیدی در کشور ملزم به رعایت تمام بندهای آن هستند و تولید و تجهیز آمبولانسی که با این موارد مغایرت داشته باشد، تخلف محسوب می‌شود. 

شیوه نظارتی در استاندارد ملی 4374 بدین صورت است که نمونه‌های تولیدی در هر واحد، توسط کارشناسان اداره نظارت بر اجرای استاندارد به دقت بررسی می‌شوند و تنها در صورت انطباق با بندهای استاندارد، تأییدیه سازمان استاندارد مبنی بر منطبق بودن آمبولانس تولیدی با استاندارد ملی را دریافت می‌کنند.

انواع آمبولانس‌ها بر اساس استاندارد ملی

 آمبولانس‌ها بر اساس استاندارد ملی به چهار دسته A ، B و C تقسیم‌بندی می‌شوند.تیپ A ساده‌ترین آمبولانس‌ها و C مجهز‌ترین نوع آن‌ها‌ است. نوع A برای انتقال بیمار هستند. نوع B برای انتقال و پایش است که علاوه بر انتقال پایش بیماران نیز در طول مدت انتقال انجام می گیرد و نوع C به آمبولانس واحد سیار مراقبت‌های ویژه اختصاص دارد.

 استاندارد ملی الزامات کلی برای وسایل پزشکی قابل حمل در انواع آمبولانس‌ها و کاربرد آن‌ها را در داخل و خارج مراکز درمانی را نیز شرح می‌دهد. به زبان ساده، این استاندارد تجهیزات نصب‌شده داخل آمبولانس و روش نصب آن‌ها را از نقطه نظر کیفی و ایمنی بررسی می‌کند. یعنی نمی‌توان هر دستگاهی و با هر روشی را داخل آمبولانس نصب کرد و حتماً باید در مورد آن الزاماتی را رعایت نمود. این تفاوت در نصب تجهیزات، به سبب شرایط محیطی هنگام استفاده از آمبولانس مثل تکان‌های حاصل از حرکت خودرو، امواج الکترومغناطیسی خاص خودرو و فضای محدود آمبولانس نسبت به فضای کلینیک‌های درمانی است.

استاندارد ملی، استفاده از هر خودرویی که مطابق با قوانین کشوری، دارای شماره‌گذاری مورد تایید مراجع ذی‌صلاح باشد را مجاز می‌داند. البته به شرطی که با بندهای این استاندارد کاملاً منطبق باشد. منظور از الزامات ابعادی، طول، عرض و ارتفاع کابین است. یعنی این اندازه‌ها باید دارای حداقل ابعاد درج‌شده در استاندارد باشند. این ابعاد درب عقب و کناری خودرو ( درب کشویی آمبولانس ) را نیز شامل می‌شوند و بر اساس فضای مورد نیاز کادر درمان، برای انواع آمبولانس‌ها و ماموریت‌های مختلف، متفاوت هستند.

آمبولانس نوع A دارای امکانات و الزامات اولیه آمبولانس مطابق با استاندارد می باشد و امکانات  پیشرفته تر یک خودروی آمبولانس تیپ B را ندارد و فاقد تجهیزات مراقبت‌های ویژه است؛ بنابراین تنها می‌توان از آن برای جابجایی بیمارانی که نیاز به ارائه خدمات فوری پزشکی ندارند و در وضعیت مناسبی از هوشیاری به سر می‌برند، استفاده کرد.

برای بررسی تفاوت آموبلانس تیپ های مختلف کلیک کنید.

در ادامه مطلب استانداردهای لازم مربوط به بیمار، بیمار اورژانس، آمبولانس، انواع آمبولانس، وزن خالص خودرو، وزن مجاز ناخالص خودرو، ظرفیت بارگذاری و ... را شرح می‌دهیم.

بیمار: بیمار شخصی است که نیاز به مراقبت پزشکی و حمل مناسب به مراکز درمانی توسط افراد آموزش‌دیده را دارد.

بیمار اورژانس: بیماری که به علت جراحت‌های بسیار یا شدت بیماری، در شرایط تهدید‌کننده و خطرناکی قرار دارد و باید امکان درمان یا شرایط حمل و نقل او به مراکز درمانی فراهم شود.

آمبولانس: خودرویی است که امکان حضور حداقل دو تکنیسین آموزش‌دیده به همراه بیمار در فعالیت‌های مرتبط با مراقبت از بیمار یا حمل و نقل او روی برانکارد درآن وجود داشته باشد.

انواع آمبولانس: همان‌طور که گفتیم، آمبولانس‌ها به سه  نوع A ، B و C تقسیم‌بندی می‌شوند. تیپ A برای حمل و نقل یک بیمار روی برانکارد است. آمبولانس‌های تیپ B برای حمل و نقل و درمان‌های اولیه برای بیمارانی با وضعیت وخیم به کار می‌روند؛ بنابراین امکانات و تجهیزات آمبولانس باید کامل و بدون نقص باشد. آمبولانس‌های نوع C نیز جز پیشرفته‌ترین آمبولانس‌ها هستند و باید علاوه بر تجهیزات و امکانات موجود در سایر آمبولانس‌ها، به سیستم‌های پیشرفته‌تری مثل احیاء، ICU و CCU نیز تجهیز شوند.

وزن خالص خودرو: مطابق با استاندارد وزن خودرو شامل وزن راننده )که ۷۵ کیلوگرم در نظر گرفته می‌شود( و کلیه تجهیزات ثابت داخل آمبولانس است.

وزن مجاز ناخالص خودرو: وزن ناخالص خودرو شامل وزن خالص خودرو، تجهیزات دستی، بهداشتی، پزشکی، فنی و وزن سرنشینان که برای هر نفر ۷۵ کیلوگرم در نظر گرفته شده است، می‌شود. توجه داشته باشید که وزن مجاز ناخالص خودرو را تولید‌کننده شاسی خودرو تعیین می‌کند.

ظرفیت حمل: به تفاوت بین وزن خالص و وزن مجاز ناخالص خودرو ظرفیت حمل می‌گویند. این مقدار وزن توزیع‌شده روی آمبولانس را نشان می‌دهد. به صورتی که از بار مجاز هر محور بیشتر نشود.

سیستم تثبیت: این سیستم یا وسیله، برای ایجاد ثبات دائمی وسایل داخل آمبولانس به کار می‌رود. سیستم نگهدارنده، برای قفسه یا وسایل واسطه‌ای به‌کاررفته جهت ایمنی وسایل یا تجهیزات پزشکی متحرک و قابل حمل خودرو، وسیله پزشکی، وسیله یا تجهیزات یا هر چیزی دیگری که به صورت تکی یا در ترکیب با وسایل دیگر برای تشخیص پیشگیری، پایش یا درمان مورد استفاده قرار می‌گیرد، به کار می‌رود.

 برای اطلاع از فروش آمبولانس سواری کلیک کنید

استانداردها و الزامات اتوبوس آمبولانس

اتوبوس آمبولانس باید با الزامات استاندارد ملی مطابقت داشته باشد. تجهیزات این نوع آمبولانس‌ها هنگامی که در شرایط عادی مورد استفاده قرار می‌گیرند نباید ایمنی افراد را به خطر بیندازند.

 حداکثر ابعاد کلی: حداکثر ابعاد کلی اتوبوس آمبولانس باید مطابق با استاندارد ملی باشد و هرگونه تغییر در ارتفاع، با قوانین تردد جاده‌ای مطابقت کند.

 فاصله آزاد قوس چرخ: هرگونه تغییر در خودرو برای تبدیل شدن آن به اتوبوس آمبولانس یا کلینیک سیار ، نباید حداقل فاصله آزاد قوس چرخ که توسط تولیدکننده شاسی اتوبوس تعیین شده است را تغییر دهد.

 توزیع جرم: توزیع جرم اجزای اتوبوس آمبولانس باید به گونه‌ای باشد که حداکثر وزن وارد بر روی هر کدام از محورهای عقب و جلوی خودرو از حداکثر وزن تعیین‌شده توسط تولید‌کننده، فراتر نرود. همچنین توزیع جرم باید به گونه‌ای صورت گیرد که مرکز ثقل آمبولانس از گستره مقادیر مجاز خارج نشده و تعادل جانبی خودرو را بر هم نزند.

 قدرت گشتاور: یک اتوبوس آمبولانس با وزن ناخالص مجاز، باید با شتابی حرکت کند که در زمان 35 ثانیه سرعت خود را از صفر کیلومتر بر ساعت به 80 کیلومتر بر ساعت برساند.

 ترمز: باید از سوی تولید‌کننده خودرو یک سیستم ضد قفل، سیستم ضد لغزش یا سیستم ضد اصطکاک روی خودرو تعبیه شده باشد.

 سیستم ایمنی: خودرو باید حداقل به یک سیستم کنترل پایداری و یک سیستم ایمنی غیرفعال تجهیز گردد.

 مخزن سوخت و میزان  مصرف سوخت: مخزن سوخت آمبولانس اتوبوسی باید حداقل از ظرفیت 500L  برخوردار باشد و در زمان استفاده بتوانند از حداکثر ظرفیت تجهیزات سرمایشی، گرمایشی یا برودتی و ... استفاده کند.

 الزامات آلایندگی محیط زیست: میزان آلایندگی محیط زیست در یک آمبولانس اتوبوسی، حداقل باید مطابق با مقررات ملی مربوط به آلایندگی محیط زیست باشد.

 الزامات الکتریکی: تاسیسات الکتریکی باید از استاندارد تبعیت کنند. علاوه بر این، به منظور به حداقل رساندن هرگونه ریسک در عملکرد ایمن آمبولانس و تجهیزات داخل آن در ارتباط با تأثیر میدان مغناطیسی، هر کدام از اقلام باید با قوانین EMC سازگاری داشته باشند.

 تجهیزات ارتباطی آمبولانس: تجهیزات ارتباطی باید با قوانین ملی مطابقت داشته باشند.

 تاسیسات الکتریکی: در اتوبوس آمبولانس ، باید حداقل یک اتصال‌دهنده خارجی به منظور فراهم کردن توان مورد نیاز برای تغذیه وسایل پزشکی، گرمکن، کابین بیمار، شارژ باطری و پیش‌گرمکن موتور وجود داشته باشد. الزامات بدنه خودرو

 ایمنی در برابر آتش: کلیه وسایل خودرو پس از اینکه مطابق با ISO 3795 تست شدند، باید دارای آهنگ سوختن کمتر از 100 mm/min باشند.

 موقعیت صندلی: فضای ارگونومی کابین راننده و قابلیت تنظیم آن نباید از مقدار تایید‌شده توسط تولید‌کننده اصلی کمتر باشد.

 حداقل ظرفیت حمل: حداقل ظرفیت حمل کارکنان سرویس پزشکی و بیمار بر روی نشیمنگاه‌ها و برانکاردها، باید به اندازه دو نفر از کارکنان سرویس پزشکی و شش نفر بیمار باشد.

 الزامات کابین بیمار: کابین بیمار باید به گونه‌ای طراحی و ساخته شود که وسایل پزشکی به راحتی در آن جای داده شوند. سقف و قسمت داخلی دیوارهای جانبی و درب‌های کابین بیمار باید با یک ماده قابل غیر‌قابل نفوذ، آب‌بندی شوند. لبه‌های سطوح نیز باید به گونه‌ای باشند که هیچ مایعی نتواند در آن‌ها نفوذ کند.

 تاسیسات تهویه: وقتی خودرو بدون حرکت و در حال سکون است، تاسیسات تهویه باید قادر به ایجاد حداقل 30 مرتبه تعویض هوای کابین بیمار در ساعت باشند.

کلام آخر

در این مطلب از شرکت رمزآسا استانداردهای ضروری برای تجهیز آمبولانس را بررسی کردیم. قطعاً جهت به حداقل رساندن هرگونه ریسک در عملکرد ایمن آمبولانس و تجهیزات داخل آن، هر کدام از وسایل باید با قوانین مربوط به استاندارد ملی مطابقت داشته باشند.