اورژانس پیش‌بیمارستانی (Emergency Medical Services – EMS) به مجموعه خدماتی گفته می‌شود که به ارائه کمک‌های پزشکی در مواقع اضطراری، خارج از محیط بیمارستان، می‌پردازد. این سیستم برای انتقال سریع بیماران و مصدومان به مراکز درمانی و ارائه درمان‌های اولیه حیاتی طراحی شده است.

در ایران، EMS تحت عنوان مرکز فوریت‌های پزشکی شناخته می‌شود و به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های مراکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی فعالیت می‌کند.

در این مقاله، به بررسی وضعیت EMS در ایران، مقایسه آن با سیستم‌های مشابه در کشورهای توسعه‌یافته، چالش‌های پیش رو و راهکارهای پیشنهادی برای بهبود عملکرد این سیستم خواهیم پرداخت.

فروش تجهیزات روز پزشکی و اورژانس | رمزآسا 02161047

نقش دولت در ارائه خدمات EMS

در بسیاری از کشورها، دولت مسئولیت ارائه خدماتی را بر عهده دارد که به تنهایی توسط بخش خصوصی قابل ارائه نیستند. این خدمات شامل اجرای قوانین، حفاظت از امنیت شهروندان و تأمین رفاه عمومی می‌شوند. در برخی کشورها مانند ایالات متحده، خدمات آتش ‌نشانی و پلیس به ‌طور گسترده‌ای تحت نظارت دولت قرار دارند، اما EMS اغلب توسط شرکت‌های خصوصی یا مؤسسات غیرانتفاعی اداره می‌شود.

در ایران، EMS به ‌عنوان یک بخش مهم از خدمات بهداشت عمومی، تحت مدیریت اورژانس کشور فعالیت می‌کند. در حالی که خدمات اولیه اورژانس رایگان است، در برخی موارد هزینه‌هایی مانند انتقال بیمار به مراکز درمانی خصوصی می‌تواند بر عهده بیمار باشد.

تاریخچه و پیشرفت EMS در ایران

سیستم فوریت‌های پزشکی ایران از زمان تأسیس تاکنون پیشرفت‌های زیادی داشته است. برخی از مهم‌ترین تحولات این سیستم عبارت‌اند از:

• راه‌اندازی شماره سه ‌رقمی 115 برای تماس‌های اضطراری
• توسعه ناوگان آمبولانس‌ها و تجهیز آن‌ها به امکانات پیشرفته پزشکی
• افزایش تعداد پایگاه‌های اورژانس در مناطق شهری و روستایی
• آموزش و به‌کارگیری نیروهای متخصص در فوریت‌های پزشکی

با این حال، هنوز چالش‌هایی مانند کمبود بودجه، کمبود نیروهای متخصص و نیاز به توسعه زیرساخت‌های دیجیتال در سیستم EMS ایران وجود دارد.

چالش‌های EMS در ایران

1. کمبود بودجه و منابع مالی

یکی از مهم‌ترین مشکلات EMS در ایران، کمبود منابع مالی است. هزینه‌های بالای نگهداری ناوگان آمبولانس‌ها، خرید تجهیزات پزشکی و پرداخت حقوق کارکنان از جمله دغدغه‌های اصلی این سیستم محسوب می‌شود. بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته، سیستم EMS خود را با ترکیبی از منابع مالی دولتی، بیمه‌های درمانی و کمک‌های مردمی تأمین می‌کنند، اما در ایران، سهم عمده این هزینه‌ها بر عهده دولت است که می‌تواند بر پایداری این خدمات تأثیر منفی بگذارد.

2. کمبود نیروی انسانی و حفظ کارکنان

افزایش فشار کاری و ساعات طولانی شیفت‌های کاری باعث شده است که بسیاری از نیروهای اورژانس با فرسودگی شغلی مواجه شوند. این موضوع می‌تواند باعث کاهش کیفیت خدمات EMS شود. جذب و حفظ نیروی انسانی متخصص نیازمند بهبود شرایط کاری، افزایش حقوق و ارائه آموزش‌های تخصصی مستمر می‌باشد.

3. استفاده نادرست از خدمات اورژانس

یکی از چالش‌های اصلی سیستم EMS در ایران، استفاده غیرضروری از خدمات اورژانس است. بسیاری از مردم به جای مراجعه به مراکز درمانی یا پزشکان عمومی، با اورژانس تماس می‌گیرند تا سریع‌تر به خدمات درمانی دسترسی پیدا کنند. این مسئله باعث افزایش حجم تماس‌های غیرضروری و کاهش سرعت رسیدگی به موارد اورژانسی واقعی می‌شود.

4. نیاز به توسعه سیستم‌های ارتباطی و دیجیتال

در بسیاری از کشورها، EMS با استفاده از فناوری‌های دیجیتال و سیستم‌های هوشمند مدیریت می‌شود. این سیستم‌ها امکان پایش موقعیت آمبولانس‌ها، مدیریت بهینه منابع و کاهش زمان رسیدگی به بیماران را فراهم می‌کنند. در ایران، نیاز به توسعه زیرساخت‌های دیجیتال در سیستم اورژانس کاملاً احساس می‌شود.

بزرگترین شرکت سازنده آمبولانس در ایران | رمزآسا 02161047

راهکارهای پیشنهادی برای بهبود EMS در ایران

1. تأمین بودجه پایدار و جذب حمایت مالی

برای بهبود خدمات EMS در ایران، باید منابع مالی پایداری برای این سیستم تعریف شود. برخی از راهکارها شامل موارد زیر هستند:

• افزایش مشارکت بیمه‌ها در پوشش هزینه‌های اورژانس
• ایجاد طرح‌های حمایتی از طریق کمک‌های مردمی و سازمان‌های خیریه
• سرمایه‌گذاری در نوسازی تجهیزات و آمبولانس‌های پیشرفته

2. ارتقای سطح آموزش و ایجاد فرصت‌های شغلی بهتر

افزایش حقوق و مزایای کارکنان EMS، بهبود شرایط کاری و ارائه آموزش‌های تخصصی، می‌تواند به افزایش کیفیت خدمات اورژانس و حفظ نیروهای متخصص کمک کند. همچنین، می‌توان برنامه‌های آموزشی برای شهروندان طراحی کرد تا افراد جامعه بتوانند در مواقع اضطراری کمک‌های اولیه را ارائه دهند و نیاز به تماس با اورژانس کاهش یابد.

3. توسعه سیستم‌های هوشمند و دیجیتال

با استفاده از فناوری‌های نوین، می‌توان سرعت و کیفیت ارائه خدمات EMS را افزایش داد. برخی از اقدامات مفید شامل موارد زیر هستند:

• ایجاد سامانه‌های هوشمند برای مدیریت و هدایت آمبولانس‌ها
• توسعه اپلیکیشن‌های موبایل برای درخواست کمک پزشکی و دریافت مشاوره اولیه
• استفاده از فناوری‌های ارتباطی برای بهبود هماهنگی بین مراکز اورژانس و بیمارستان‌ها

4. ارتقای فرهنگ استفاده صحیح از EMS

آموزش و اطلاع‌رسانی به مردم درباره زمان‌های مناسب برای تماس با اورژانس می‌تواند نقش مهمی در بهینه‌سازی استفاده از این خدمات داشته باشد. ایجاد کمپین‌های آگاهی‌بخشی و آموزش عمومی درباره شرایط اورژانسی می‌تواند از حجم تماس‌های غیرضروری بکاهد و امکان رسیدگی سریع‌تر به موارد حیاتی را فراهم کند.

جمع بندی

سیستم EMS در ایران به ‌عنوان یک نهاد حیاتی در حفظ سلامت عمومی جامعه، نیاز به توسعه و بهبود مستمر دارد. کمبود منابع مالی، چالش‌های نیروی انسانی و استفاده نادرست از این خدمات، از جمله مشکلات اصلی این حوزه هستند. برای رفع این چالش‌ها، باید سیاست‌های حمایتی مناسبی در زمینه تأمین بودجه، آموزش نیروی انسانی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین اتخاذ شود.

با اجرای راهکارهای پیشنهادی، می‌توان کیفیت خدمات EMS را بهبود بخشید و اطمینان حاصل کرد که شهروندان در شرایط اضطراری به کمک‌های پزشکی سریع و مؤثر دسترسی خواهند داشت.