خونریزی دستگاه گوارش فوقانی یکی از خطرناک‌ترین شرایط پزشکی است که نیاز به مدیریت فوری دارد. یکی از دلایل شایع این نوع خونریزی، واریس‌های گاستروازوفاژیال است که در نتیجه پرفشاری ورید باب (Portal Hypertension) ایجاد می‌شوند. این شرایط معمولاً در بیماران مبتلا به سیروز کبدی دیده شده و می‌تواند منجر به خونریزی شدید و شوک هموراژیک شود.

در این مقاله از گروه رمزآسا، نحوه شناسایی و مدیریت خونریزی شدید معده ازوفاژیال توسط تیم اورژانس مورد بررسی قرار می‌گیرد. 

1. شناسایی خونریزی شدید معده ازوفاژیال

خونریزی گوارشی فوقانی معمولاً با علائم زیر همراه است: 

• استفراغ خون روشن (هماتمز) یا ماده‌ای شبیه تفاله قهوه (ناشی از هضم خون در معده)
• افت فشار خون و تاکی‌کاردی (ضربان قلب بالا)
• رنگ‌پریدگی، ضعف شدید و تعریق
• کاهش سطح هوشیاری در موارد شدید

یکی از چالش‌های اورژانس، شناسایی سریع این وضعیت و تفکیک آن از سایر انواع خونریزی‌های گوارشی مانند زخم معده یا دوازدهه است. از آنجایی که خونریزی ناشی از واریس‌های مری معمولاً شدیدتر و خطرناک‌تر است، مدیریت فوری آن اهمیت زیادی دارد. 

2. اقدامات اولیه در محل حادثه

پس از شناسایی بیمار، تیم اورژانس باید اقدامات حیاتی را انجام دهد: 

مدیریت راه هوایی و اکسیژن‌رسانی 

• بیمار را در وضعیت نیمه‌نشسته قرار دهید (زاویه 30 تا 45 درجه) تا خطر آسپیراسیون کاهش یابد.
• در صورت استفراغ شدید خون، استفاده از ساکشن برای پاکسازی مجاری تنفسی ضروری است.
• استفاده از ماسک اکسیژن با جریان بالا برای حفظ سطح اکسیژن خون پیشنهاد می‌شود.

جلوگیری از شوک هموراژیک 

• دسترسی وریدی یا داخل استخوانی (IO) ایجاد کنید.
• سرم کریستالوئید (مانند رینگر لاکتات) را با دوز کنترل‌شده تزریق کنید.
• از تزریق بیش از حد مایعات جلوگیری کنید، زیرا ممکن است فشار ورید باب را افزایش داده و خونریزی را تشدید کند.

کنترل خونریزی 

تیم اورژانس معمولاً ابزاری برای توقف مستقیم خونریزی داخلی ندارد، اما می‌توان از روش‌های حمایتی مانند تجویز داروهای کاهش‌دهنده فشار ورید باب (اکترئوتاید) در بیمارستان استفاده کرد. 

3. انتقال بیمار به مرکز درمانی مناسب

انتقال بیمار به یک مرکز درمانی مجهز، به‌ویژه بیمارستانی که دارای بخش‌های تخصصی مانند گوارش و مراقبت‌های ویژه (ICU) باشد، از اهمیت بالایی برخوردار است. این اقدام باید در سریع‌ترین زمان ممکن انجام شود تا از تشدید علائم و عوارض احتمالی جلوگیری شود. هنگام انتقال، باید اطلاعات دقیقی درباره وضعیت بیمار، میزان خونریزی، علائم همراه (مانند افت فشار خون یا هوشیاری پایین) و اقداماتی که تاکنون انجام شده، به تیم پزشکی ارائه شود. این اطلاعات به کادر درمان کمک می‌کند تا سریع‌تر تصمیمات درمانی مناسب را اتخاذ کنند و روند بهبود بیمار را تسریع بخشند. همچنین، در صورت نیاز، بیمار ممکن است برای آزمایش‌های تخصصی، دریافت داروهای تزریقی، جراحی یا بستری طولانی‌مدت آماده شود.

4. اقدامات بیمارستانی برای کنترل خونریزی

پس از انتقال بیمار به بیمارستان توسط تیم اورژانس، اقدامات زیر برای مدیریت واریس‌های خونریزی‌دهنده انجام می‌شود: 

1. آندوسکوپی: روش تشخیصی اصلی برای مشاهده واریس‌ها و انجام مداخلات درمانی مانند باندینگ واریس (بستن رگ‌های متورم با حلقه لاستیکی) یا اسکلروتراپی (تزریق ماده انعقادی برای توقف خونریزی).
2. بالون تامپوناد: در صورتی که آندوسکوپی موفقیت‌آمیز نباشد، از لوله سنگستاکن-بلیک‌مور برای اعمال فشار مستقیم بر روی واریس‌های خونریزی‌دهنده استفاده می‌شود.
3. تجویز داروهای کاهش‌دهنده فشار ورید باب: مانند اکترئوتاید و ترلیپرسین که می‌توانند خونریزی را کاهش دهند.
4. انتقال خون و اصلاح کمبود فاکتورهای انعقادی: بسیاری از بیماران مبتلا به سیروز دچار اختلالات انعقادی هستند، بنابراین تزریق پلاکت، پلاسما و فاکتورهای انعقادی ضروری است.

5. نقش تجهیزات پزشکی اورژانس در مدیریت خونریزی معده ازوفاژیال

با توجه به فعالیت شرکت‌های تولید و فروش آمبولانس و تجهیزات پزشکی اورژانس، برخی تجهیزات که می‌توانند در مدیریت این بیماران کمک‌کننده باشند عبارتند از: 

• آمبولانس‌های مجهز به سیستم‌های پیشرفته ساکشن برای مدیریت راه هوایی در بیماران با خونریزی فعال
• ست‌های تخصصی لوله‌گذاری و مدیریت راه هوایی برای مواقعی که نیاز به انتوباسیون فوری وجود دارد.
• تجهیزات مانیتورینگ پیشرفته برای پایش مداوم فشار خون، ضربان قلب و سطح اکسیژن خون در مسیر بیمارستان
• سرنگ‌های خودکار تزریق دارو برای تزریق سریع داروهای اورژانسی مانند اکترئوتاید یا داروهای ضدتهوع مانند زوفران
• کیت‌های احیای داخل استخوانی (IO Access Kits) برای تجویز سریع مایعات و داروها در بیماران با وریدهای مشکل‌دار

کلام آخر

خونریزی شدید گوارشی ناشی از واریس‌های گاستروازوفاژیال یک وضعیت اورژانسی خطرناک با میزان مرگ ‌و میر بالاست. تیم‌های اورژانس نقش حیاتی در شناسایی سریع این بیماران، کنترل راه هوایی، حفظ اکسیژن‌رسانی و جلوگیری از شوک هموراژیک دارند. انتقال سریع به بیمارستان و استفاده از تجهیزات مناسب می‌تواند شانس نجات بیمار را افزایش دهد. 

گروه رمزآسا با طراحی، تولید و فروش انواع آمبولانس‌های پیشرفته و همچنین ارائه تجهیزات پزشکی اورژانس، نقشی اساسی در ارتقای کیفیت خدمات پیش‌بیمارستانی ایفا می‌کند. ارائه آمبولانس‌های مجهز به تکنولوژی روز و تجهیزات ضروری مانند ونتیلاتورها، دستگاه‌های مانیتورینگ، پمپ‌های تزریق و سایر تجهیزات مورد نیاز، می‌تواند به تیم‌های اورژانس کمک کند تا عملکرد بهتری داشته باشند و جان بیماران را نجات دهند. سرمایه‌گذاری در تجهیزات اورژانس و آمبولانس‌های استاندارد، نه‌تنها باعث افزایش سرعت و کیفیت خدمات امدادی می‌شود، بلکه نقشی مهم در کاهش میزان مرگ‌ومیر بیماران اورژانسی ایفا می‌کند.

برای ارتباط با کارشناسان ما در گروه رمزآسا، همین حالا با تیم پشتیبانی تماس بگیرید.